De Gecombineerde Leefstijl Interventie (GLI), een behandeling voor mensen met overgewicht en obesitas waarbij aandacht is voor voeding en leefstijl, komt per 2019 in het basispakket. Dit kondigde Hetty Dokter, beleidsadviseur op het ministerie van VWS, aan tijdens het recente VGZ-zorgdebat 'Leefstijl als medicijn'.  Goed nieuws!

​In het artikel wordt gesteld dat leefstijl in het basispakket thuis hoort. Qua behandeling, maar ook uit financieel oogpunt. "Leefstijlverandering bespaart op termijn kosten, omdat patiënten geen of veel minder medicijnen nodig hebben". Uiteraard ben ik het daar helemaal mee eens. Leefstijlverandering kan een enorme gezondheidswinst bij mensen teweegbrengen. In de praktijk ervaar ik dat mensen vaak minder of soms zelf geen medicijnen meer nodig hebben voor lichte gezondheidsklachten als hoge bloeddruk, hoog cholesterolgehalte of een hoge bloedglucosespiegel. 

​Preventie komt steeds hoger in het vaandel te staan. Het zou mensen makkelijker moeten worden gemaakt om een gezonde keuze te maken. Hanno Pijl, internist-endocrinoloog, stelt dat verzekeraars hieraan kunnen bijdragen door gezond leven te stimuleren en te belonen. "Bijvoorbeeld een systeem waarbij mensen die er een gezonde leefstijl op nahouden een korting krijgen op hun premie". Goed idee vindt u ook niet?

​Bron:
​Skipr - "Leefstijlbehandeling komt in het basispakket" - Petri Benschop - 11 december 2017 - https://www.skipr.nl/actueel/id32853-leefstijlbehandeling-komt-in-basispakket.html
​

Groente, piepers (aardappelen) en een goed stuk vlees. Bij vele van ons is de traditionele "Hollandse pot" een vaste waarde op het bord tijdens de avondmaaltijd. Vooral een goed stuk vlees is in vele huishoudens nog de orde van de dag. Helemaal niet zo gek, zo zijn wij Nederlanders nou eenmaal opgegroeid. Pa die het vlees snijd en iedereen een stuk geeft.

Een goed stuk vlees, helemaal niets mis mee. Mager rundvlees geniet daarbij de voorkeur, vanwege het hoge gehalte aan ijzer en eiwitten en het lage gehalte aan verzadigd vet. Echter zorgt de intensieve veehouderij voor een enorme ecologische voetafdruk. De ecologische voetafdruk geeft de impact van onze levensstijl op onze aarde aan. De impact van de veeteelt is enorm. Er komen CO2, methaan en lachgas vrij. Deze broeikasgassen dragen bij aan de opwarming van de aarde. Bij de spijsvertering van koeien ontstaat methaan. ​Om al die dieren te kunnen voeden is er ook een enorme hoeveelheid voedsel nodig. Het telen van landbouwgewassen zorgt tevens voor het vrijkomen van broeikasgassen. Dit verhoogt de ecologische voetafdruk van dierlijke producten nog eens extra.
 
Door wat minder vlees te eten zijn we dus een stuk vriendelijker voor onze aarde, daar hebben wij zelf ook veel baat bij. Er is dus helemaal niets mis mee om vlees eens een dagje over te slaan. Maar wat kan je dan het beste kiezen als vervanger? Vlees bevat veel eiwitten, ijzer, vitamine B1, B6 en B12. Gelukkig kan je deze voedingsstoffen, vitamines en mineralen ook halen uit bonen, peulvruchten, noten, eieren en zuivel. Alleen de vitamine B12 kun je alleen maar uit dierlijke producten halen.
 
Zorg dus voor voldoende vervangers van je stukje vlees. Kies bijvoorbeeld eenmaal per week voor een vleesvervanger met toegevoegde vitamine B12. Neem dit niet vaker dan eenmaal per week. Vleesvervangers bevatten (helaas) vaak veel zout en relatief weinig eiwit. Kies liever voor eenmaal per week vis (plus nog een keer op brood of in een salade), één á tweemaal per week peulvruchten, iedere dag een handje gemengde ongezouten nootjes, voldoende zuivelproducten als kwark, yoghurt en kaas en neem (minimaal) om de dag een gekookt of gebakken eitje.
 
Ban mager rundvlees zeker niet uit je voedingspatroon. Zo’n 3-4 keer per week een stukje rundvlees draagt bij aan een gezonde, gevarieerde voeding en zorgt dat je gezond blijft, maar kies bewust en sla eens een dagje over. Wil je meer weten? Schroom niet om mij te contacten.

​​​​​Gezondere voeding of meer (beter) bewegen? Welke van deze twee leefstijlfactoren geeft meer gezondheidswinst? Voeding, omdat je de interne mens beïnvloed? Met goede voeding voel je je van binnen energieker en fitter? Bewegen omdat het je hoofd leegmaakt, je rustverbranding verhoogt en het je een fit gevoel geeft? Beide hebben voordelen voor onze gezondheid, maar hoe verhouden ze zich tot elkaar? In het Voedingmagazine hebben ze de Richtlijnen Goede Voeding en de nieuwe beweegrichtlijnen naast elkaar gelegd (1). Interessant!
 
In het artikel wordt laten zien hoe de effecten van voeding en bewegen zich tot elkaar verhouden voor vijf belangrijke chronische ziekten (overgewicht, hoge bloeddruk, coronaire hartziekten, diabetes type II en darmkanker). Zowel gezonde voeding als voldoende bewegen hebben afzonderlijke gezondheidsvoordelen maar ook overeenkomstige gezondheidsvoordelen. Zo lees je in het artikel dat een energie beperkende voeding gecombineerd met meer bewegen zorgt voor bijna 1,4 kg meer gewichtsverlies dan met een energie beperkende voeding alleen. (2)
 
Geconcludeerd wordt dat zowel een gezonde voeding als voldoende bewegen belangrijk zijn bij het voorkomen van chronische ziekten. Welke van de twee meer effect heeft op een gezonde leefstijl is daarbij niet te zeggen. Ze hebben overeenkomstige, maar ook verschillende positieve effecten. Een combinatie voeding en bewegen geeft dus de grootste gezondheidswinst. Eigenlijk hadden we dat al een beetje gedacht, toch?
 
Ook uit dit onderzoek blijkt weer dat de combinatie van leefstijlfactoren belangrijk is bij het bewerkstelligen van een goede gezondheid. Met alleen “gezond eten”, alleen “stoppen met roken” of alleen “voldoende ontspanningsmomenten hebben” bouw je geen gezonde leefstijl. Belangrijk is om te kijken naar de mogelijkheden binnen het leven van de persoon als individu. Aan welke leefstijlfactor(en) kan hij/zij binnen zijn/haar mogelijkheden werken? Op welke manier kan hij/zij te werk gaan om de leefstijlfactoren te verbeteren?
 
Ik ben er van overtuigd dat het heel belangrijk is om goed te kijken naar de mogelijkheden van de persoon zelf. Hoe is de huidige leefstijl en wat kan er in het leven van diegene worden aangepast zodat de leefstijl gezonder wordt en er gezondheidswinst kan worden geboekt? De juiste weg naar een gezonde, persoonlijke, duurzame leefstijl!
 
​Bronnen:
(1) Reportage; Effecten op Chronische Ziekten – Rob van Berkel – Voeding Magazine 3 2017
(2) Schwingshackl L et al. Impact of long-term lifestyle programmes on weight loss and cardiovascular risk factors in overweight/obese participants: a systematic review and network meta-analysis. Syst Rev. 2014 Oct 30; 3: 130

Begin oktober ben ik aanwezig geweest bij het 2e Congres Sport & Voeding georganiseerd op sportcentrum Papendal in Arnhem. Super interessant en erg inspirerend! De nieuwste ontwikkelingen op het gebied van sport en voeding kwamen langs. Ook waren er verschillende workshops waaruit je kon kiezen. Zo heb ik sessies over vitamine D, de voeding van topsporters in de Tour de France en het belang van een gezonde sportkantine bijgewoond (later meer daarover). Diëtisten, gewichtsconsultenten en leefstijlprofessionals uit het hele land waren aanwezig bij het congres. Het was ook erg leuk andere mensen uit het werkveld te spreken. De inspirerende dag werd afgesloten met een interview over voeding met 's werelds snelste 200 m loopster, Dafne Schippers.
 
Dafne heeft al jaren een passie voor gezonde voeding. Ze vertelde dat ze de afgelopen jaren vele boeken heeft gelezen over voedingsmethodes. Samen met haar zus Sanne bracht ze in mei dit jaar haar eigen kookboek uit “Dafne LIKES”. De kookboeken vliegen als warme broodjes over tafel!  Wat eet en drinkt Dafne nou precies? Heeft haar voeding mee doen bepalen dat ze zo hard kan sprinten?
 
Wat blijkt, Dafne eet zo min mogelijk koolhydraten. Écht zo min mogelijk koolhydraten. Ze eet geen brood, geen pasta, geen koek en zeker geen pizza. Haar focus ligt op eiwitten. In de zaal diëtisten en voedingsdeskundigen ontstond een geroezemoes. Een topsportster die bijna geen koolhydraten binnenkrijgt? Koolhydraten zijn de meest efficiënte en daarmee belangrijkste brandstof bij sporters. Waarom neemt ze die niet? Je kan je voorstellen dat er aan alle kanten ingewikkelde vragen op haar werden afgevuurd. Haar verklaring was eigenlijk heel simpel; ze maakt deze keuzes omdat het voor haar goed voelt. Ze heeft heel wat voedingspatronen uitgeprobeerd, dit werkt voor haar het beste. Geen ingewikkelde redenen achter haar keuzes, ze vertelde dat puur haar gevoel hier de doorslag in geeft. Kan ze niet nog sneller sprinten met een andere voeding?
 
Mijn mening is dat Dafne als topsportster wel weinig koolhydraten binnenkrijgt, maar ik begrijp haar gedachtegang en gevoel wel. Dafne is geen langeafstandsloopster, ze heeft niet heel veel koolhydraten nodig voor haar korte sprintwerk, loopscholing en krachttraining. Ze zal veel training op een relatief lage hartslag uitvoeren waardoor ze weinig koolhydraten gebruikt. Eiwitten zijn daarentegen heel erg belangrijk voor het herstel van haar spiermassa. Door veel eiwitten en gezonde vetten te nemen voelt Dafne zich iedere dag fit en kan zij dag in dag uit haar trainingen goed uitvoeren. Natuurlijk heeft ze wel wat koolhydraten nodig om goed te kunnen functioneren. Ik ga er vanuit dat hier wel voor zorgt en zo op die manier met de goede voeding haar sport beoefend. Hoe denk jij hierover? 
 

Oktober is al weer halverwege. Oktober is een belangrijke maand voor de leefstijlcomponent (niet) Roken. Oktober is al jaren de maand voor het stoppen met roken. Ruim 150.000 mensen is het de laatste jaren gelukt om met behulp van Stoptober te stoppen met roken. Stoptober? Ja, je kent het vast wel van radio of televisie. Samen 28 dagen in oktober niet roken. Een initiatief van het ​Trimbos-instituut, de Alliantie Nederland Rookvrij, KWF Kankerbestrijding, Hartstichting, Longfonds, GGD-GHOR en het Ministerie van VWS.

​Vorig jaar lukt het 67% van de deelnemers aan Stoptober de opvolgende twee maanden niet te roken. Bij de rest van de deelnemers was een duidelijke daling te zien van het aantal sigaretten dat per dag werd gerookt. Super positief dus! Waarom werkt Stoptober zo goed bij het stoppen met roken? Door middel van positieve aanpak via de Stoptober-app heb je altijd en overal steun. Je ontvangt informatie, tips en deelt ervaringen met andere deelnemers. Dat hebben stoppers nodig om de drang naar een sigaret te verkleinen. Hoe werkt dat proces precies?

​Stoppen met roken is niets anders dan het veranderen van je leefstijl, gedragsverandering. Niets meer en niets minder. Er wordt eigenlijk precies hetzelfde proces doorlopen als tijdens het veranderen van het voedingspatroon of het veranderen van de beweegactiviteiten. Dat maakt het stoppen met roken overigens niet minder moeilijk. Stoppen met roken gaat in het geval van Stoptober gezamenlijk een stuk beter door de sociale steun en begeleiding die programma biedt. Binnen een traject van leefstijlverandering (gedragsverandering) heeft de Amerikaan James Prochaska vijf fases beschreven die wij als mens doorgaan als wij succesvol willen veranderen, in dit geval dus op het gebied van (stoppen met) roken.

Fase 1 en fase 2, vóór het overwegen van de verandering en het overwegen van de verandering zelf, vinden plaats tijdens de aankondiging van de Stoptober actie en het horen dat andere mensen ook mee doen. Fase 3, het voorbereiden van de gedragsverandering, wordt door Stoptober gedaan. De app staat klaar, de informatie is via de app bekend en de werkwijze is bepaald. Je kunt van start! Tijdens Fase 4, de actiefase, ondersteunt de app je door allerlei tips, adviezen en sociale steun van andere deelnemers. Deze factoren heb je nodig om succesvol te zijn in fase 4. Stoptober speelt hier goed op in en kan dit bieden. Bij Fase 5 word je door Stoptober los gelaten. Tijdens deze fase gaat het om gedragsbehoud, het volhouden en eigen maken van je nieuwe gedrag. Dit stukje is erg lastig. Begeleiding van een goede coach (leefstijlprofessional) is dan erg belangrijk om het gedrag te kunnen vasthouden. Op die manier zal het slagingspercentage nog hoger zijn. Neemt niet weg dat Stopober een heel goed initiatief is. 

​Voor alle (ex-rokers) veel succes deze maand!

“Uw advies is om meer te gaan eten? Maar ik wil kilo’s afvallen hoor, niet aankomen!” Dikwijls komt het voor in mijn praktijk dat mensen die willen afvallen juist meer moeten gaan eten dan ze gewend zijn om te kunnen afvallen. Het voelt erg tegendraads om dan juist meer energie binnen te krijgen dan je voorheen deed. Hoe zit dat precies?
 
Bij maandenlang of misschien wel jarenlang structureel te kort eten zal het lichaam de stofwisseling in een soort spaarstand zetten. Dit is een volledig natuurlijke reactie van het lichaam die stamt uit de oertijd waarin er periodes voorkomen dat er minder voedsel voorradig was voor de mensen. Het kwam toen wel eens voor dat mensen een tijd lang weinig tot geen voedsel hadden. In dat soort situaties schakelt het lichaam de stofwisseling langzaam aan over naar een heel laag pitje. Op dit lagere pitje kan het lichaam het nog wel even uithouden zonder of met weinig voedsel.
 
Bij mensen die willen afvallen maar daarvoor al tijdenlang heel weinig aten is hetzelfde gebeurd. De stofwisseling is op een heel laag pitje gekomen, is heel erg zuinig geworden. Krijg je een keer heel veel calorieën (energie) binnen, dan slaat het lichaam dit direct op, mooi reservevoorraadje voor in tijden dat er weer zo weinig voedsel gaat binnenkomen. Het lichaam denkt eigenlijk “hé, hé, eindelijk genoeg voedsel, opslaan die boel!”. Als ik er zo even logisch over na denk vind ik dat eigenlijk een heel mooi mechanisme in het lichaam. Het weinig bewegen, het eten van weinig vetten en het afwachten met eten tot je echt enorme honger hebt, zijn eveneens oorzaken van een tragere stofwisseling.
 
Om deze reden komt het geregeld voor dat mensen dus méér moeten gaan eten om daarna af te vallen. De stofwisseling moet weer op gang worden gebracht. Dit houdt in dat mensen meer moeten gaan eten, maar vooral regelmatiger (vaker), in kleine porties en een voeding met meer eiwitten en gezonde vetten moeten gaan hanteren. Niet uitzonderlijk is het dan dat mensen de eerste weken een beetje in gewicht aankomen. Het lichaam denkt “opslaan die boel”! Als de stofwisseling eenmaal op gang is gebracht zullen mensen gaan afvallen. De combinatie met lekker gaan bewegen is dan ook erg belangrijk. Wil je meer weten over je stofwisseling? Laat het mij gerust weten, ik help je graag!
​

Ook 100-plussers kunnen hun uithoudingsvermogen nog verbeteren! De 105-jarige Robert Marchand uit Frankrijk bewees dat door onlangs zijn eigen werelduurrecord wielrennen te verbeteren. Met dit nieuws kwam de New York Times (krant in New York) in februari dit jaar naar buiten (1) . Uit een experiment met de 105-jarige man bleek dat hij door middel van intervaltraining zijn VO2max had verbeterd en daarmee zijn werelduurrecord weer wist te verbreken. Hoe is dat in hemelsnaam mogelijk? Zo'n oude man die blijkbaar toch nog weer fitter werd?

​Toen ik dit nieuwsbericht las was ik wel erg verbaasd. 105 jaar oud! Dat iemand op latere leeftijd (boven de 50 jaar) zijn of haar uithoudingsvermogen nog kan verbeteren, daar hoef ik niet lang over na te denken, daar ben ik van overtuigd. Maar dat iemand op de stokoude leeftijd van 105 jaar zichzelf nog kan verbeteren zou je toch nooit kunnen denken?!

Uit het experiment bleek dat Marchand zijn VO2max, zijn maximale zuurstofopname, had verbeterd door een aanpassing in zijn trainingen. Voorheen fietste deze meneer al zijn tochtjes op een rustig, ontspannen tempo. Vanuit het experiment schreef onderzoeksleider Veronique Billat (professor sportwetenschappen op de universiteit van Lille in Frankrijk) voor dat Marchand 80% van zijn trainingen op ditzelfde rustige tempo moest blijven doen, maar dat de resterend 20% in een sneller tempo (interval) zou moeten worden gefietst. Dit trainingsschema volgde hij twee jaar lang. Daarna werd zijn VO2max weer gemeten; deze bleek met maar liefst 13% te zijn gestegen!

​Dit experiment suggereert dus dat er op iedere leeftijd een verbetering in de VO2max mogelijk is als men met behulp van de 80/20 regel gaat trainen. Meneer Marchand kan natuurlijk een uitzondering zijn; genetisch al een grote aanleg hebben voor het ontwikkelen van een hoge VO2max op hoge leeftijd, maar door de uitslag van dit experiment heeft deze meneer wel een prachtige voorbeeldfunctie voor de "ouder wordende mens".  Het lichaam wordt ouder, maar waarom zou je het lichaam niet blijven uitdagen door middel van intervaltrainingen waarbij de hartslag omhoog gaat?

Veel ouder wordende mensen blijven wel regelmatig wandelen, fietsen of zwemmen, maar allemaal met een lage intensiteit, op een lage hartslag. Blijf het lichaam triggeren met behulp van intensievere inspanningen, hierdoor wordt ook direct meer spierkracht aangesproken, wat sacropenie (vermindering spiermassa) tegengaat. Overigens dient deze intervaltraining niet té belastend te zijn voor de spieren/gewrichten/botten, daardoor kunnen veel klachten ontstaan. Het gaat om de juiste balans! 

​Dus beste mensen, hoe ouder je wordt, er is altijd hoop om een fitter mens te worden!

Bron:
(1) Lessons on Aging Well, From a 105-Year-Old Cyclist - Gretchen Reynolds - 8 feb. 2017 - New York Times​

Er begint beetje bij beetje een nieuwe wind te waaien door de gezondheidszorg. Een tijdje terug heb ik ook al een blogje gewijd aan dit onderwerp, maar de wereld op gezondheidsgebied is snel aan het veranderen. “Leefstijl als Medicijn” begint terrein te winnen. Behandelingen en behandelmethoden die de huidige "ziektegedreven" gezondheidszorg moeten veranderen komen steeds vaker naar voren. Goed nieuws!
 
Wat wordt daar allemaal mee bedoeld? Momenteel is onze gezondheidszorg sterk gericht op het behandelen van de zieke mens. Met behulp van behandeling en medicijnen wordt geprobeerd de zieke mens beter te maken. Zo gaat het eigenlijk al in de hele geschiedenis van de gezondheidszorg. Maar mensen worden steeds vaker ziek en lijden vaak jarenlang aan chronische ziekten waarvoor ze medicatie gebruiken. Mensen worden niet meer beter maar met behulp van medicijnen worden wel de symptomen van de ziekte in toom gehouden. De kosten van de gezondheidszorg zijn de afgelopen tientallen jaren drastisch gestegen. Op deze manier houdt de gezondheidszorg het niet nog jarenlang vol. Er moet iets veranderen en er gaat ook iets veranderen. Leefstijl als Medicijn wordt steeds vaker genoemd. Wat wordt daarmee bedoeld?
 
Behandelmethodes die ons gedrag beïnvloeden, gecombineerd met nieuwe manieren waarmee we ziektes behandelen met leefstijl en voeding. Voor mensen met een chronische ziekte zijn deze nieuwe inzichten de toekomst. Zij kunnen heel veel gezondheidswinst behalen door ze te behandelen met datgene wat ze ook ziek heeft gemaakt; hun leefstijl. Geen symptoombestrijding, maar het aanpakken van de oorzaak van de ziekte, namelijk De Leefstijl.
 
Amerika is hier al veel verder in. Daar is onlangs een apotheek geopend zonder medicijnen. Zonder medicijnen? Een apotheek levert toch juist medicijnen aan de patiënt? Deze apotheek behoort in Amerika tot het “Fresh Food Pharmacy”- programma. Deze apotheek biedt geen medicijnen aan, maar heeft alleen gezonde en verse voedingsmiddelen in de schappen. Tevens krijgen mensen coaching in het bereiden van de maaltijden. Uit het onderzoek bleek dat het investeren in deze apotheek veel geld kost, maar dat dit bij een kleine gezondheidsverbetering al enorm veel geld binnen de gezondheidszorg bespaard. Investeren loont, blijkt dus!
 
Is dit de toekomst? Als Leefstijlprofessional ben ik er volledig van overtuigd dat we in de gezondheidszorg deze kant op gaan en ook moeten gaan. Alleen dán blijft de zorg betaalbaar. Mensen behandelen met hun leefstijl. Mensen de ogen doen open en door middel van gedragsverandering een gezondere, persoonlijke leefstijl laten ontwikkelen die ze de rest van hun leven volhouden. Alleen door middel van de juiste adviezen, coaching en begeleiding kan leefstijlverandering worden bereikt. Een gezonde leefstijl is de basis voor een goede gezondheid!
 
Bronnen:
(1)    NPR – The Salt - Fresh Food By Prescription: This Health Care Firm Is Trimming Costs — And Waistlines by Allison Aubrey – 7 mei 2017.
​http://www,npr.org/sections/thesalt/2017/05/08/526952657/fresh-food-by-prescription-this-health-care-firm-is-trimming-costs-and-waistline#
(2)    TNO – Leefstijl als Medicijn biedt businesskansen – André Boorsma – 13 juli 2017.
​https://time.tno.nl/nl/artikelen/leefstijl-als-medicijn-biedt-businesskansen/

Het is zomer! Op en top zomer! Ramen en tuindeuren open, korte broeken aan en lekker naar buiten... de hort op, men gaat massaal op pad. De zon maakt je blijer, energieker en zelfverzekerder. Kon het maar voor altijd zomer blijven. Herkenbaar? Je bent niet de enige. Hoe warmer het is, hoe meer ontspannen we zijn. We zijn zorgelozer en staan luchtiger in het leven. Je kunt gerust zeggen dat de zon een beetje (positieve) magie opwekt!

In de zomer voel ik mij vaak een geluksvogeltje, besef ik mij weer hoe heerlijk het is om in deze maanden buiten te zijn en de zon op mijn huid te voelen. Het gevoel van buiten lekker in een tuinstoel te zitten, terrasje te pakken, te wandelen, te fietsen of een flink stuk hard te lopen. De (Duitse) toeristen bevolken het dorp (Schoorl) in die maanden en het is altijd druk en gezellig. Mensen zijn natuurlijk vrij van het werk en daardoor ook vast wat vrolijker en meer ontspannen, maar de invloed van de zon moet ook niet onderschat worden! Waarom is in de zon zitten eigenlijk zo prettig en doen we dit dan ook massaal op een lekkere (niet te hete) zomerdag?

​Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat zonlicht een directe invloed heeft op het hormoonstelsel. Je maakt onder invloed van zonlicht endorfine aan, ook wel het gelukshormoon genoemd. Endorfine wordt door het lichaam zelf gemaakt en werkt in eerste instantie pijn onderdrukkend. Je voelt je sneller blij en euforisch. Zonlicht zorgt tevens voor de aanmaak van meer witte bloedlichaampjes waardoor je immuunsysteem sterker wordt. We voelen ons fitter en vitaler. Tot slot zorgt zonlicht voor de aanmaak van vitamine D in ons lichaam. Vitamine D versterkt je afweersysteem, is goed voor botten en tanden en verbetert je spierfuncties. (1) 

​Nog een leuke bijkomstigheid... in de lente en zomer word je sneller verliefd! Door zonlicht wordt er meer testosteron aangemaakt waardoor we elkaar aantrekkelijker vinden. Niet alleen mannen maken meer testosteron aan (tot 7 mg per dag) maar ook vrouwen (1-2 gram per dag) (2). Bij vrouwen kan te veel testosteron zorgen voor een mannelijker uiterlijk, acne en meer lichaamsbeharing, maar in de zomer zorgt dat kleine beetje meer testosteron voor een hoger libido en meer vlinders in de buik. We voelen ons gelukkiger! (3)

Kijk naar buiten, voel je die heerlijke "zomervibe" al komen? Zorg dat je, niet in alleen in de zomer maar het hele jaar door, minimaal een half uur per dag buiten bent. Laat die zon op je neerdalen, voel de zonnestralen op je huid en de warmte in je lichaam. Ook dit is een belangrijke schakel die hoort binnen het pakket van een gezonde leefstijl. De buitenlucht, het groen en natuurlijk de zon zelf doen ons goed. Vergeet je overigens niet in te smeren om je huid te beschermen tegen de schadelijke gevolgen van Uv-straling. Geniet van het zonnetje! Een hele fijne zomer(vakantie) gewenst!

Bronnen:
​(1) De zon is goed voor ons - Mens en Gezondheid - http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/leven/89805-de-zon-is-goed-voor-ons.html 
(2) Overgang info - https://overgang.info/hormonen/testosteron/
(3) Dit is waarom je gelukkig wordt van zon - Viteau - https://viteau.nl/blog/ontspanning/dit-is-waarom-je-gelukkig-wordt-van-zon/